Boyun ağrıları günümüzde kronik ağrı sıralamasında, bel ağrılarından sonra ikinci sırayı oluşturur. Genel nüfusta her üç kişiden biri hayatlarının bir döneminde çeşitli nedenlere bağlı olarak gelişen boyun ağrılarından şikayetçi olmaktadır. Boyun ağrısının sık nedenlerinden biri de boyun fıtığıdır (servikal disk hernisi). Aslında sanıldığının aksine boyun fıtıkları boyun ağrılarının en sık karşılaşılan nedeni değildir. Boyun bölgesi ağrılarının ancak yüzde 10- 20 kadarı boyun fıtığı kaynaklıdır. Fıtık ağrısı diğer ağrılara göre şiddetli olduğundan böyle yanlış bir kanı yerleşmiştir. En sık karşılaştığımız boyun ağrısı nedeni myofasial ağrı sendromu olarak adlandırdığımız kas gerilme ağrılarıdır. Bunu 50 yaşından sonra ortaya çıkan omurga kireçlenmesine (spondilozis) bağlı ağrılar izler.Spondilosise radyolojik olarak 50 yaş grubunda % 25, 65 yaş grubunda ise % 75 oranında rastlanmaktadır.
Boyun fıtığı nedir?
Boyunda 7 adet omur cismi bulunur. Disk materyali iki omur arasında dışarıda görece olarak daha sert bir kılıf, içinde ise jel kıvamında yumuşak doku kısımlarından oluşur. Dış kılıfın zayıflaması veya yırtılması ile iç kısım dışarıya doğru kayar ve sinirlere baskı yapmaya başlar.
Dış tabakadaki zayıflama veya yırtılma daha çok boyun ağrısına yol açarken, iç tabakanın dışarıya doğru yer değiştirmesi larak tanımlanabilecek boyun fıtığı sinir kökü üzerine baskı yaptığı için özelikle omuza ve kola vuran ağrıya yol açar. Kol ağrısı sinir köklerine bası olduğu için çoğunlukla boyun ağrısından daha şiddetlidir. Sinir köklerine olan basının düzeyine göre kol ve el kaslarında güçsüzlük ve uyuşukluk olabilir.
Boyun fıtığının belirtileri nelerdir?
Boyun fıtığı eğer dış-yan taraftan (posterolateral fıtık) kola gelen sinire bası yaparsa (Radikülopati) kolda ağrı yakınması ve etkilediği kolda kuvvet ve duyu kaybı gibi bulgular ortaya çıkar. Bazen fıtık ortadan geriye doğru (santral) omuriliğe bası yapabilir. Bu durum Myelopati denilen kol ve bacaklarda kuvvetsizlik, duyu kayıpları, yürümede güçlük gibi omurilik hasarı bulguları ile kendini gösterir.
- Ensede ağrı, kas spazmı, boyun hareketlerinde kısıtlılık
- Enseden kollara bazen art kafaya, göğse
ve sırta yayılabilen ağrı
- Kollar ve/veya ellerde uyuşma hissi
- Baş dönmesi, kulak çınlaması, gözlerde
sinek uçuşması, bulantı, konsantrasyon bozukluğu gibi semptomlar
- Kol ve/veya ellerde kas gücü azalması
(elinden sık sık bir şeyleri düşürme, kavrama
güçlüğü)
- Ağrı, özellikle gece uykuda aşırı derecede
artar
- Omuz ve kollarda ağrı, uyuşma ve iğne
batar gibi olması
- Bacak ve kollarda uyuşma veya güçsüzlük
- Mesane kontrolü sorunları
- Bacaklarda dengesizlik veya sertlik
Nasıl teşhis edilir?
Ağrının lokalizasyonunu ve karakteristiğini tespit etmek için eksiksiz bir klinik muayene ile birlikte, boyun muayenesi, kuvvetsizlik, duyu kaybı ve anormal reflekslere bakılarak disk hernisinin (fıtığın) yeri belirlenebilir.
Boyun fıtığını göstermede en iyi yol magnetik rezonans (MR) görüntülemedir. MR ile omurilik, sinir kökleri ve disk hakkında bilgi alınır. Ayırıcı tanıda önemli olan fıtık benzeri bulgu verebilen diğer hastalıklarda görüntülenebilir. Fıtığın baskısının sinir kökü ya da omurilik üzerindeki etkisini belirlemek için sinir iletim çalışmaları (EMG) testi gerek görülürse yapılabilir.
Ayırıcı teşhis yönünden boyunda ağrı ve sertlik kola vuran ağrı görülen bütün hastalıkları bir arada düşünmekte fayda vardır.
Boyunda ağrı ve sertlik yapan hastalıklar: Servikal artroz ve disk hernisi, boyunun travmatik lezyonları, boyun kaslarının fibrozisi, servikal omurganın tüberkülozu ve diğer enfeksiyonları, tümörler.
Kola vuran ağrı yapan hastalıklar:
Medulla spinalis üzerinde santral bası bulgusu verenler; Medulla spinalis tümörleri, servikal spondilolistezis, santral servikaldiskus hernisi.Pleksus brakialis basısı yapanlar: Akciğerin apeks tümörü (Pancoats), servikal kosta ve skaleneus sendromu, intervertebral diskusun lateral hernisi.Omuza ve kola vuran ağrı yapan çeşitli omuz hastalıkarı (bursit, tendinit) ve bu bölgedeki kemiklerde infeksiyon, kistik ve tümöral değişiklikler. Ulnar sinirin kronik travmasına bağlı nöriti, el bileğinde median sinir basısı bulguları veren karpal tünel sendromu boyun fıtığı teşhisinde ayırıcı tanı olarak düşünülmelidir.
Boyun fıtığında ne tür tedaviler bulunmaktadır?
Cerrahi olmayan tedavi Cerrahi olmayan tedavinin amacı, fıtıklaşmış diskin rahatsız ettiği siniri rahatlatmak, ağrıyı azaltmak ve hastanın fiziksel durumunu geliştirmektir. Bu işlem, birçok tedavi metodunun birlikte kullanıldığı organize bir bakım programıyla disk hernili hastaların çoğunda başarılı bir şekilde uygulanabilir.
Analjezik tedavisi: Ağrıyı kontrol etmek için kullanılan ilaçlara analjezikler denir. Nonsteroidal anti - inflamatuar ilaçlar(NSAD): NSAD’ler, analjeziklerdir ve disk hernisinin bir sonucu olarak meydana gelen şişlik ve enflamasyonu azaltmak için kullanılabilir.
Fizik tedavi :
Servikal disk hernisinden kaynaklı ağrının başlangıcından sonra 1-2 günlük kısa istirahat periyodu yararlı olabilir. Bu kısa istirahat periyodundan sonra, eklemlerin sertleşmesini ya da kasların zayıflamasını önlemek
için tekrar harekete başlanması önemlidir. Doktorunuz, fizyoterapist ya da bir hemşire yardımıyla, boynunuzu kuvvetlendirmek için spesifik egzersiz eğitimine ve bilgilendirmeye de başlamalıdır. Bu egzersizler evde uygulanabilir ya da gereksinim ve kapasiteleriniz ölçüsünde daha spesifik bir program için bir fizik tedavi merkezine de başvurabilirsiniz. Doktor ya da fizyoterapist tarafından anlatılan egzersizleri uygulamak önemlidir.
Boyun fıtığında çekme ve germe yöntemi:
Doktorunuz traksiyon (çekme, germe), sıcak uygulama, soğuk uygulama ve elle masaj gibi tedavileri uygulayarak boyun fıtığı ağrısını, inflamasyonu (tahriş) ve kas spazmını azaltabilir. Pek çok hasta cerrahi olmayan medikal tedavi veya konservatif tedavi ile iyiye gidecektir.
Cerrahi tedavi
Myelopatisi (omurilik basısı) olan santral fıtıklı hastalar zaman kaybetmeden cerrahi tedavi olmalıdır. Radikülopati (sinir kökü basısı) yapan yan-dış yerleşimli fıtıklarda 4-6 haftalık ilaç ve fizik tedavisi ile iyileşme sağlanamazsa cerrahi önerilir. Cerrahinin amacı, sinir üzerine bası yapan disk kısmını çıkarmaktır. Bu işleme “diskektomi” adı verilir.
Boyun fıtığı nedir?
Boyunda 7 adet omur cismi bulunur. Disk materyali iki omur arasında dışarıda görece olarak daha sert bir kılıf, içinde ise jel kıvamında yumuşak doku kısımlarından oluşur. Dış kılıfın zayıflaması veya yırtılması ile iç kısım dışarıya doğru kayar ve sinirlere baskı yapmaya başlar.
Dış tabakadaki zayıflama veya yırtılma daha çok boyun ağrısına yol açarken, iç tabakanın dışarıya doğru yer değiştirmesi larak tanımlanabilecek boyun fıtığı sinir kökü üzerine baskı yaptığı için özelikle omuza ve kola vuran ağrıya yol açar. Kol ağrısı sinir köklerine bası olduğu için çoğunlukla boyun ağrısından daha şiddetlidir. Sinir köklerine olan basının düzeyine göre kol ve el kaslarında güçsüzlük ve uyuşukluk olabilir.
Boyun fıtığının belirtileri nelerdir?
Boyun fıtığı eğer dış-yan taraftan (posterolateral fıtık) kola gelen sinire bası yaparsa (Radikülopati) kolda ağrı yakınması ve etkilediği kolda kuvvet ve duyu kaybı gibi bulgular ortaya çıkar. Bazen fıtık ortadan geriye doğru (santral) omuriliğe bası yapabilir. Bu durum Myelopati denilen kol ve bacaklarda kuvvetsizlik, duyu kayıpları, yürümede güçlük gibi omurilik hasarı bulguları ile kendini gösterir.
- Ensede ağrı, kas spazmı, boyun hareketlerinde kısıtlılık
- Enseden kollara bazen art kafaya, göğse
ve sırta yayılabilen ağrı
- Kollar ve/veya ellerde uyuşma hissi
- Baş dönmesi, kulak çınlaması, gözlerde
sinek uçuşması, bulantı, konsantrasyon bozukluğu gibi semptomlar
- Kol ve/veya ellerde kas gücü azalması
(elinden sık sık bir şeyleri düşürme, kavrama
güçlüğü)
- Ağrı, özellikle gece uykuda aşırı derecede
artar
- Omuz ve kollarda ağrı, uyuşma ve iğne
batar gibi olması
- Bacak ve kollarda uyuşma veya güçsüzlük
- Mesane kontrolü sorunları
- Bacaklarda dengesizlik veya sertlik
Nasıl teşhis edilir?
Ağrının lokalizasyonunu ve karakteristiğini tespit etmek için eksiksiz bir klinik muayene ile birlikte, boyun muayenesi, kuvvetsizlik, duyu kaybı ve anormal reflekslere bakılarak disk hernisinin (fıtığın) yeri belirlenebilir.
Boyun fıtığını göstermede en iyi yol magnetik rezonans (MR) görüntülemedir. MR ile omurilik, sinir kökleri ve disk hakkında bilgi alınır. Ayırıcı tanıda önemli olan fıtık benzeri bulgu verebilen diğer hastalıklarda görüntülenebilir. Fıtığın baskısının sinir kökü ya da omurilik üzerindeki etkisini belirlemek için sinir iletim çalışmaları (EMG) testi gerek görülürse yapılabilir.
Ayırıcı teşhis yönünden boyunda ağrı ve sertlik kola vuran ağrı görülen bütün hastalıkları bir arada düşünmekte fayda vardır.
Boyunda ağrı ve sertlik yapan hastalıklar: Servikal artroz ve disk hernisi, boyunun travmatik lezyonları, boyun kaslarının fibrozisi, servikal omurganın tüberkülozu ve diğer enfeksiyonları, tümörler.
Kola vuran ağrı yapan hastalıklar:
Medulla spinalis üzerinde santral bası bulgusu verenler; Medulla spinalis tümörleri, servikal spondilolistezis, santral servikaldiskus hernisi.Pleksus brakialis basısı yapanlar: Akciğerin apeks tümörü (Pancoats), servikal kosta ve skaleneus sendromu, intervertebral diskusun lateral hernisi.Omuza ve kola vuran ağrı yapan çeşitli omuz hastalıkarı (bursit, tendinit) ve bu bölgedeki kemiklerde infeksiyon, kistik ve tümöral değişiklikler. Ulnar sinirin kronik travmasına bağlı nöriti, el bileğinde median sinir basısı bulguları veren karpal tünel sendromu boyun fıtığı teşhisinde ayırıcı tanı olarak düşünülmelidir.
Boyun fıtığında ne tür tedaviler bulunmaktadır?
Cerrahi olmayan tedavi Cerrahi olmayan tedavinin amacı, fıtıklaşmış diskin rahatsız ettiği siniri rahatlatmak, ağrıyı azaltmak ve hastanın fiziksel durumunu geliştirmektir. Bu işlem, birçok tedavi metodunun birlikte kullanıldığı organize bir bakım programıyla disk hernili hastaların çoğunda başarılı bir şekilde uygulanabilir.
Analjezik tedavisi: Ağrıyı kontrol etmek için kullanılan ilaçlara analjezikler denir. Nonsteroidal anti - inflamatuar ilaçlar(NSAD): NSAD’ler, analjeziklerdir ve disk hernisinin bir sonucu olarak meydana gelen şişlik ve enflamasyonu azaltmak için kullanılabilir.
Fizik tedavi :
Servikal disk hernisinden kaynaklı ağrının başlangıcından sonra 1-2 günlük kısa istirahat periyodu yararlı olabilir. Bu kısa istirahat periyodundan sonra, eklemlerin sertleşmesini ya da kasların zayıflamasını önlemek
için tekrar harekete başlanması önemlidir. Doktorunuz, fizyoterapist ya da bir hemşire yardımıyla, boynunuzu kuvvetlendirmek için spesifik egzersiz eğitimine ve bilgilendirmeye de başlamalıdır. Bu egzersizler evde uygulanabilir ya da gereksinim ve kapasiteleriniz ölçüsünde daha spesifik bir program için bir fizik tedavi merkezine de başvurabilirsiniz. Doktor ya da fizyoterapist tarafından anlatılan egzersizleri uygulamak önemlidir.
Boyun fıtığında çekme ve germe yöntemi:
Doktorunuz traksiyon (çekme, germe), sıcak uygulama, soğuk uygulama ve elle masaj gibi tedavileri uygulayarak boyun fıtığı ağrısını, inflamasyonu (tahriş) ve kas spazmını azaltabilir. Pek çok hasta cerrahi olmayan medikal tedavi veya konservatif tedavi ile iyiye gidecektir.
Cerrahi tedavi
Myelopatisi (omurilik basısı) olan santral fıtıklı hastalar zaman kaybetmeden cerrahi tedavi olmalıdır. Radikülopati (sinir kökü basısı) yapan yan-dış yerleşimli fıtıklarda 4-6 haftalık ilaç ve fizik tedavisi ile iyileşme sağlanamazsa cerrahi önerilir. Cerrahinin amacı, sinir üzerine bası yapan disk kısmını çıkarmaktır. Bu işleme “diskektomi” adı verilir.
0 yorum:
Yorum Gönder