Terlemek ve Aşırı Terlemenin Nedenleri

Terlemek
Yaz mevsiminde daha belirgin hale gelen aşırı terleme problemi hem fiziksel hem de ruhsal sorunlara yol açıyor.  Uzmanlar, aşırı terlemenin iyontoforez, botulinum toksini uygulaması ve gerektiğinde ise cerrahi yoldan başarıyla tedavi edildiğini belirtiyor.

Vücut ısısının kontrolünü sağlayan terleme, birçok kişinin hem özel yaşamını hem de sosyal yaşamını olumsuz etkileyen önemli bir sorun haline gelebiliyor. Normalde bir insan terleyerek günde 500 cc civarında sıvı kaybediyor. Piyasada satılan maddelerle giderilemediğinde ise terleme bir sorun olarak kabul ediliyor ve aşırı terleme olarak adlandırılıyor. Aşırı terleme bilimsel yöntemlerle başarıyla tedavi edilebiliyor.

Aşırı terlemenin nedenleri

Terlemenin insanlarda doğal olarak gözlenen bir olay olduğu belirtilerek, aşırı terlemenin nedenleri sıralanıyor.  Terin salgılanması insanlarda sinir sisteminin sempatetik denilen kısmının çalışması ile ilgilidir. Toplumun % 1’inde bu sistem aşırı düzeyde çalışmaktadır. Bu durumun nedeni tam bilinmemektedir ve doğuştandır. Özellikle stresli durumlarda bu sistem aşırı çalışmaktadır. Genel olarak terleme, kış aylarında daha az rahatsız edici olmaktadır. Bunun dışında tiroid bezinin aşırı çalışması, böbrek üstü bezinden kaynaklanan bazı hastalıklar, şişmanlık, menopoz, ağır psikiyatrik hastalıklar ve bazı kanserlerin tedavisinde kullanılan hormonlar aşırı terlemeye yol açabilmektedirler.

Ruhsal ve fiziksel sorunlar

Bakteri üremesini kolaylaştırdığı için aşırı terleme kokuya da neden oluyor. Ruhsal ve fiziksel sorunlara yol açan, sosyal yaşamı zorlaştıran terleme,  ellerde, koltuk altında, ayak altlarından, yüzde ve gövdede oluşabiliyor. Terlemenin ellerde olduğunda ciddi sorunlara yol açtığı belirtiliyor.  Ellerde olduğunda hem el ile yapılan işlerde güçlük çekilmekte hem de sosyal olarak kişileri rahatsız etmektedir.  Terleme stresli durumlarda gelişiyorsa ve kişi terlemeden rahatsız ise kısır bir döngü içine girilmektedir.  Kişi, terleyeceğini bilerek daha endişeli hale gelmekte, endişe de daha fazla terlemeye yol açmakta ve bu kısır döngü sürüp gitmektedir.

Terlemenin nedeninin saptanması

Terleme tedavisine başlanmadan önce nedeninin saptanması gerekiyor.  Terleme sorunu olan kişinin öncelikle kilo durumu inceleniyor.  Aldığı ilaçlar gözden geçiriliyor.  Hastanın menopozda olup olmadığı araştırılıyor.  Hekimin yapacağı değerlendirme ile sorunun tiroid bezinden ya da böbrek üstü bezlerinden kaynaklanıp kaynaklanmadığı belirleniyor.  Bu durumların hiçbirinde sorun saptanmaz ise doğuştan sempatetik sinir sisteminin aşırı çalıştığı kanaatine varılabileceği belirtiliyor.  Tedavide ilk olarak genel tedavi yaklaşımları uygulanır.  Kişi öncelikle kıyafetini düzenlemeli ve daha hafif giyecekler giymelidir. Lokal olarak talk pudrası veya oldukça etkili olan aleminyum klorid içeren solüsyonlar mutlaka denenmelidir. Bazı hastalarda sempatetik sinir sisteminin çalışmasını azaltmak ve böylece de terlemeyi azaltmak için ilaçlar kullanmaktayız. Bazı hastalarda strese bağlı terlemeyi kontrol edebilmek amacı ile psikoterapi önermekteyiz.

Uygulanan yöntemler

Terleme tedavisinde son derece başarılı sonuç veren yöntemler aşağıdaki şekildedir.

İyontoforez :  Bu yöntemde küçük su banyosu içinde el veya ayaklara hafif elektrik akımı verilmektedir. Sık tekrarlanması gerekmektedir. Hafif ve orta derecede terlemesi olan hastalarda oldukça iyi cevap alınmaktadır.                

Botulinum toksini : Özellikle koltuk altı terlemesinde kullanılan bir maddedir. Aslında doğal bir zehirdir ve sulandırılarak tıpta çeşitli amaçlarla uzun zamandır kullanılmaktadır. Ter bezlerini çalıştıran sinirleri felç ederek etki göstermektedir. Oldukça etkili bir yöntemdir.  Terlemeyi 3 ila 4 kat azaltmaktadır. Altı-12 ay gibi uzun aralıklarla tekrarı gerekmektedir.              

Cerrahi tedavi : Ellerdeki ve yüzdeki aşırı terleme için önerilen tedavi şeklidir. Endoskopik transtorasik sempatektomi olarak adlandırılan teknikle koltuk altından bir delik açılıp akciğer bölgesindeki yüz ve ellere giden sinirlerin başlangıç bölgesi kesilmektedir. Ellerde yüzde 99 civarında başarı elde edilmektedir. Ayaklardaki terleme için bel bölgesindeki sinirlerin kesilmesi uygulanmaktadır. Sadece koltuk altı terlemelerinde koltuk altı ter bezlerinin alınması ile iyi sonuçlar elde edilmektedir.